Nowe neurony i ich połączenia ważne nie tylko dla pamięci

EWELINA CZARCZYŃSKA • dawno temu

Jak uczy się mózg? Tak naprawdę nadal do końca nie wiemy, jednak kolejne badania przynoszą nowe teorie i odpowiedzi. Pewne jest, że dla naszej pamięci bardzo ważne jest powstawanie nowych neuronów oraz połączeń między nimi. Dzięki temu możemy zapamiętywać — ale też przywoływać wspomnienia.

Szwajcarscy naukowcy zaobserwowali, że istnieje bardzo duża zależność pomiędzy powstawaniem nowych synaps hipokampie i móżdżku, a dokładnością wspomnień. Pomagają też one przy okazji regulować poziom… stresu.

Neurony, komórki naszego układu nerwowego, których najwięcej znajduje się właśnie w ośrodkowym układzie nerwowym, są kluczowe nie tylko dla przenoszenia impusów, ale też do zachodzenia procesów myślowych i poznawczych. Połączenia między nimi, zwane synapsami, zapewniają przepływ impulsów i tym samym regulują sposób pracy całego układu.

Hipokamp i móżdżek — połączenia kluczowe dla pamięci

Zgodnie z obserwacjami naukowców szwajcarskich, to właśnie tworzenie się nowych synaps w tych obszarach — w hipokampie i móżdżku — odpowiada nie tylko za zapamiętywanie nowych informacji, ale także za przypominanie sobie poprzednio przyswojonych.

Pico Caroni z Friedrich Miescher Institute w Bazylei zaobserwował, że podczas nauki nowych rzeczy, u szczurów zwiększa się liczba synaps, które pośredniczą w przepływie impulsów w rejonach odpowiedzialnych za naukę. Zmiany w liczbie nowych synaps są odwracalne, ale nowopowstałe połączenia mogą być odbudowane podczas przywoływania wspomnień, co pozwala na precyzyjne przypominanie dawnych informacji.

Interesujące jest jednak to, że kiedy zaburzone zostaje tworzenie nowych synaps — nauka nadal jest możliwa. Pamięć jednak jest wtedy bardzo niedokładna.

Zwiększanie się liczby neuronów reguluje odpowiedź na stres

W Norwegii Alexandre Surget z Norwegian University of Science and Technology w Trondheim wraz ze swoim zespołem bada z kolei kwestię samego powstawania komórek nerwowych — neuronów. Doświadczenia prowadzone były na myszach, którym zaburzono neurogenezę (powstawania nowych neuronów w mózgu) w hipokampie, a następnie sprawdzono wpływ tego działania na stres.

Narażenie na przewlekły stres powodowało u tych zwierząt reakcje podobne do tych, jakie w przypadku ludzi prowadzą do depresji. Podanie im natomiast antydepresantów przywracało neurogenezę w hipokampie i umożliwiało zwierzętom kontrolę reakcji na stres.

Wnioski z prowadzonych badań są właściwie proste

Choć same doświadczenia i analizy są skomplikowane, to wniosek dla nas może być tylko jeden: o sprawność naszego mózgu trzeba dbać. Naukowcy dostarczają nam bowiem ciągle nowych dowodów na to, że jest to jedyna droga do zachowania dobrej pamięci — a także nastroju.

źródło: Nauka w Polsce