Pacjenci sami modyfikują dawki leków - i tworzą ryzyko powikłań

EWELINA CZARCZYŃSKA • dawno temu

Lekarze alarmują: niemal 1/3 pacjentów przyjmuje niezgodne z zaleceniami specjalistów dawki leków, lub nawet nie przyjmuje ich wcale. Wiele osób zmienia też przepisany środek na zamiennik, czasem co miesiąc na inny - nie informując o tym nawet lekarza prowadzącego.

Takie postępowanie jest niebezpieczne zwłaszcza, kiedy dotyczy osób przewlekle chorych. Ignorowanie zaleceń wiąże się nie tylko z brakiem skutecznego leczenia — równie często pojawiać się mogą poważne skutki uboczne.

Temat obniżania skuteczności leczenia poprzez samodzielne modyfikowanie przez pacjentów zalecanych dawek leków, poruszony został podczas konferencji "Sztuka zażywania leków", organizowanej w ramach ogólnopolskiej kampanii "Lek bezpieczny".

Według przedstawionego tam raportu dotyczącego zażywania środków farmakologicznych, sytuacja w naszym kraju przedstawia się naprawdę niedobrze:

• 46% pacjentów przestaje brać leki, kiedy ich samopoczucie się poprawia
• 42% chorych modyfikuje dawki z powodu poprawy samopoczucia
• 14% pacjentów częściowo zmienia dawki leków
• 11% okresowo pomija przepisane dawki
• 4% często pomija przyjmowanie leków
• 6% pacjentów zażywa leki tylko wówczas, gdy występują objawy choroby

Biorąc pod uwagę te statystyki, ciężko dziwić się nadal niskiej skuteczności terapii chorób przewlekłych.

Problemem jak się jednak okazuje są także zamienniki leków.

Około 14% pacjentów przerywających terapię robi to z powodu braku dostępu do leku — często dlatego, że nie stać ich na wykupienie recepty. Logicznym wyborem wydaje się tańszy zamiennik danego środka, powinien jednak zawsze być konsultowany z lekarzem prowadzącym.

Jak podkreślano na konferencji — tańsze zamienniki leków, nawet gdy zawierają taką samą dawkę tego leku, mogą powodować komplikacje, bo w ich skład wchodzą inne substancje pomocnicze. Dlatego każdą zmianę trzeba koniecznie skonsultować, tak, aby uniknąć skutków ubocznych.

Ważne jest kiedy przyjmuje się lek, a nawet czym go popija

Uczestnicy konferencji zwracali też uwagę na to, że leki należy przyjmować zgodnie z zaleceniem lekarza, systematycznie, o odpowiedniej porze dnia, we właściwym odstępie od posiłku ponieważ decyduje to o skuteczności terapii.

Efektywność leczenia może również zostać zaburzona, jeżeli chory pije alkohol lub pali papierosy. Jednak nawet niektóre pokarmy mogą zmieniać skuteczność leku — na przykład brokuły, brukselka czy awokado hamują działanie leków zmniejszających krzepliwość krwi. Problemy może powodować też zwykła herbata, mleko, preparaty magnezu, błonnik, dieta owocowa, pokarmy bogate w tłuszcze czy zawierające wapń i magnez wody mineralne.

Leki najlepiej jest więc popijać zwykłą, przegotowaną i ostudzoną wodą z kranu. O wszystkich przyjmowanych suplementach oraz o sposobie odżywiania powinno się powiedzieć swojemu lekarzowi.

Źródło: Nauka w Polsce